- PHLEGRA
- PHLEGRAurbs Macedoniae, in qua Gigantes olim cum caelestibus conflixêre, et ab Hercule exstincti erant. Hanc Eudoxis postea Pallenen dictam scribit, Steph. Silius l. 12. v. 143.Tradunt, Herculeâ prostratos mole GigantesTellurem iniectam quatere, et spiramine anhelôTorreri late campos, quotiesque minaturRumpere compagem impositam, expallescere caelum.Ubi loquitur de Phlegraeo Campo, qui est in Campania iuxta Cumas. De quo vide Cluverium Ital. Ant. p. 1144. Hinc Phlegraeus. Ovid. Met. l. 10. v. 151.—— Prius cecini plectrô graviore Gigantes.Sparsaque Phlegraeis victricia fulgura campis.Propertius, l. 3. El. 10. v. 37.Issent Phlegraeô melius tua funera campô.Poetae fabulâ hâc in comparationibus suis plerumque utuntur. Lucan. l. 7. v. 145.Non aliter Phlegrâ, rabidos tollente Gigantes,Martius incaluit Siculis incudibus ensis:Et rubuit flammis iterum Neptunia cuspis,Spiculaque extensô Paean Pythone recoxit,Pallas Gorgoneos diffudit in aegida crines,Pallenaea Iovi mutavit fulmina Cyclops.Statius, Theb. l. 2. v. 595.Non aliter (Geticae si fas est credere Phlegrae)Armatum immensis Briareus stetis aethera contra,Hinc Phoebi pharetras, hinc torvae Palladis angues.Inde Pelethroniam praefixâ cuspide pinumMartis, ac hinc lassô mutata Pyracmone temneneFulmina, cum toto ne quicquam obnixus OlympoTot queritur cessare manus.Idem, l. 1. Achilleidos, v. 484.Sic cum palantes Phlegrae in castra coirentCaelicolae, iamque Odrysiam Gradivus in hastamSurgeret, et Lybicos Tritonia tolleret angues,Ingentemque manu curvavit Delius arcum,Stabat anhela metu solum Natura TonantemRespiciens, quando illi hiemes, tonitrusque vocaret,Nubibus, igniferam qui fulmina posceret Aetnam.Silius, l. 9. v. 304.Tollitur immensus deserta ad sidera clamor,Phlegraeis quantas effundit ad aethera vocesTerrigenûm campis exercitus, aut sator aeviQuantâ Cyclopas nova fulmina voce poposcitIuppiter, exstructis vidit cum montibus ireMagnanimos raptum caelestia regna Gigantes.Et l. ult. v. 652.Qualis odoratis descendens Liber ab Indis,Egit pampineos frenatâ tigride currus:Aut cum Phlegraeis, confectâ mole GigantumIncessit, campis tangens Tirynthius astra.Val. Flac. l. 6. v. 168.——— Tremebundaque pulsuNatat humus; quatit ut saevo cum fulmine PhlegramIuppiter, atque imis Typhoea verberat arvis.Atque haec poetae. Theagenes vero et Eudoxus, qui ad historicam fidem pugnam hanc reducere conantur; Pallenen, inquiunt, quae veteri nomine Phlegra vocabatur, homines tenuerunt, quibus immanitas et superbia morum, Gigantum cognomen peperit. In hos, ineunte proelium Hercule, fulmina de caelo missa sunt, donec ii fugere coacti sunt, et ingenti victoriâ superati. Ex hac re rumor in vulgus ortus, ut Gigantes moverint bellum Diis. Id autem ideo fictum est, quoniam ea regio tota sulphre plurimô scatet. Hinc fit, ut ventorum impulsu excitetur passim ignis, qui, cum exitum e cavernis natura expetat, dum luctatur assidue, terram tandem quatit, et commovet, exuritque frequenter; unde et nomen sortitur, φλέγω enim Graece exurere, ardereque significat Nic. Lloydius.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.